اثر مانسون بر شاخص‌های فیزیولوژیکی استرس در دوکفه‌ای خلیج چابهار (دریای عمان) Azumapecten ruschenbergerii (Tryon, 1869) در شرایط آزمایشگاهی

توتونی, محمدمنصور; سواری, احمد; دوست شناس, بابک; سخایی, نسرین; اژدری, دانیال

doi:10.22124/japb.2018.6630.1137

اثر مانسون بر شاخص‌های فیزیولوژیکی استرس در دوکفه‌ای خلیج چابهار (دریای عمان) Azumapecten ruschenbergerii (Tryon, 1869) در شرایط آزمایشگاهی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار گروه زیست‌شناسی دریا، دانشکده علوم دریایی، دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار، چابهار. ایران

² استاد گروه زیست‌شناسی دریا، دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، خرمشهر، ایران

³ دانشیار گروه زیست‌شناسی دریا، دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، خرمشهر، ایران

⁴ استادیار موسسه تحقیقات شیلاتی کشور، چابهار، ایران

10.22124/japb.2018.6630.1137

چکیده

به منظور ارزیابی اثر تغییرات محیطی بر جانوران، غالبا استفاده از جانوران بی‌مهره کفزی توصیه می‌شوند. زیرا قادر به گریز از عوامل مخرب محیطی نیستند. به علاوه، توانایی در ایجاد پاسخ فیزیولوژیکی به منظور سازش با تغییرات محیطی، حفظ توان تولیدمثلی و بقای جاندار را تامین می‌کند. از این رو، توانایی سازش جاندار می‌تواند به عنوان شاخص استرس تلقی و بر اساس ظرفیت تطبیق فیزیولوژیکی آن تعیین شود. شاخص‌هایی که در این مقوله برای Azumapecten ruschenbergerii، در خلیج چابهار و در دو زمان قبل و بعد از مانسون مورد بررسی قرار گرفتند شامل نسبت اکسیژن مصرفی به نیتروژن دفعی و شاخص وضعیت بدن بودند. از شاخص اول به طور گسترده برای مطالعه متابولیسم جانور استفاده می‌شود. شاخص دوم عبارت است از سهم اشغال شده حجم داخلی پوسته توسط بدن. بر این اساس، شاخص‌های استرس تعیین و از نظر آماری بررسی شدند. میانگین هر دو شاخص در دوره قبل از مانسون نسبت به بعد از مانسون با تغییر معنی‌دار همراه بود (افزایش شاخص اول و کاهش شاخص دوم؛ 05/0>P). وضعیت هر دو شاخص حاکی از کاهش استرس محیط در دوره بعد از مانسون برای دوکفه‌ای مذکور در ایستگاه‌های نمونه‌برداری بود.

کلیدواژه‌ها