1
هیات علمی، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم دریایی، دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار
2
هیات علمی گروه زیست شناسی، دانشکده علوم دریایی، دریا دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار
چکیده
تغییرات هیستوپاتولوژیکی به عنوان نشانگرهای زیستی در ارزیابی سلامت ماهیان در معرض آلاینده در هر دو محیط آزمایشگاهی و طبیعی به کار برده میشوند. در این پژوهش، تغییرات هیستوپاتولوژیک ناشی از غلظت‌های تحت کشنده فلز کروم در بافت‌های آبشش و کبد هامورماهی لکه زیتونی منقوط در شرایط آزمایشگاهی بررسی شد. برای این منظور، 200 قطعه هامورماهی لکه زیتونی منقوط با میانگین وزن 4/92±5/389 گرم و میانگین طول کل 2/2±6/29 سانتیمتر به مدت 21 روز در شرایط ثابت آزمایشگاهی تحت تاثیر سه غلظت 6/3، 31/7 و 6/14 میلیگرم بر لیتر کروم قرار گرفتند و در فواصل زمانی 5/0، 1، 7، 14 و 21 روز پس از آغاز آزمایش نمونه بافت آبشش و کبد آن‌ها جداسازی شد. نتایج مطالعات هیستوپاتولوژیک توسط میکروسکوپ نوری در بافت آبشش شامل ضایعاتی چون چماقی شدن، هیپرپلازی، پرخونی و جداشدن اپیتلیوم تیغه‌های آبششی و در بافت کبد نکروز، واکوئولاسیون، بی‌نظمی در آرایش هپاتوسیت‌ها، مراکز ملانوماکروفاژی و اتساع سینوزوئیدهای کبدی بود. نتایج مطالعات هیستوپاتولوژیکی ارتباط ویژهای را بین غلظت کروم و شدت عوارض ایجاد شده نشان داد. به طوری که شدیدترین عوارض در غلظت‌های بالاتر کروم و مدت زمان طولانیتر مواجهه، در بافت‌های مورد مطالعه ماهی مشاهده شد.
)