اثر سمیت نیترات نقره بر برخی شاخص‌های خونی ماهی تیلاپیای نیل (Oreochromis niloticus) تغذیه شده با سطوح مختلف پربیوتیک قارچ صدفی (Pleurotus ostreatus)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تکثیر و پرورش آبزیان، گروه تکثیر و پرورش آبزیان، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

2 دانشجوی دکتری بوم شناسی آبزیان، گروه تولید و بهره‌برداری آبزیان، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.

3 کارشناس ارشد شیلات، گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی امام حسن مجتبی(ع)، دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء (ص) بهبهان، بهبهان، ایران

4 استادیار گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

5 استادیار گروه پژوهشی مطالعات محیطی دریاچه زریبار، پژوهشکده کردستان‌شناسی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

6 استادیار پژوهشی گروه علوم دامی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، مشهد، ایران

7 دانشجوی دکتری صید و بهره‌برداری آبزیان، گروه تولید و بهره‌برداری آبزیان، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

8 کارشناس ارشد بوم‌شناسی دریا، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران، کرج، ایران

9 استاد گروه تولید و بهره‌برداری آبزیان، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

چکیده

هدف از انجام این مطالعه، تعیین تاثیر سطوح مختلف پربیوتیک قارچ صدفی (Pleurotus ostreatus) بر شاخص‌های خونی ماهی تیلاپیای نیل مواجهه شده با نیترات نقره بود. به همین منظور، 120 قطعه بچه ماهی تیلاپیا به مدت 42 روز در 4 تیمار با جیره‌های حاوی 0 (تیمار 1، شاهد)، 05/0 (تیمار 2)، 1/0 (تیمار 3) و 2/0 (تیمار 4) درصد پربیوتیک قارچ صدفی تغذیه شدند. سپس به هرکدام از گروه‌ها ppm5/0 نیترات نقره به مدت 16 روز اضافه شد. شاخص‌های خونی ماهیان در تیمارهای مختلف قبل و بعد از قرارگیری در معرض نیترات نقره ارزیابی شد. پربیوتیک به تنهایی اثر معنی‌داری بر RBC، MCV، هماتوکریت و هموگلوبین نداشت (05/0P<)، ولی تیمارهای تغذیه شده با پربیوتیک و مواجهه با سم نیترات نقره افزایش شاخص‌های WBC، MCHC (در تیمارهای 1/0 و 2/0)و MCH را نسبت به گروه شاهد نشان دادند. طبق نتایج به دست آمده، پربیوتیک در روش خوراکی، ایمنی غیراختصاصی را در ماهی تیلاپیا تحریک کرد و استفاده از پربیوتیک قارچ اثرات تخریبی ناشی از سم نیترات نقره را بر شاخص‌های خونی کاهش داد. در مجموع، سطوح 1/0 و 2/0 درصد پربیوتیک قارچ صدفی در تیمارهایی که در معرض ppm5/0 سم نیترات نقره بودند، توانست سبب بهبود وضعیت شاخص­های خونی ماهی تیلاپیا شود.

کلیدواژه‌ها


ابرقویی ص.، هدایتی س.ع.ا.، قربانی ر.، کلنگی میاندره ح. و باقری ط. 1395. تعیین و مقایسه سمیت کشنده نانوذرات نقره و نمک نیترات نقره در ماهی کاراس طلایی. فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، 3(2):             438-429.
اکرمی ر.، قلیچی ا. و احمدی ا. 1390. تاثیر پربیوتیک اینولین جیره غذایی بر پارامترهای هماتولوژی‌ و بیوشیمی سرم خون فیل‌ماهیان (Huso huso) جوان پرو‌رشی. مجله تحقیقات دامپزشکی، 7(2): 136-131.‎
تربالی ن.، بهاور م.، عین اللهی ن. و نباتچیان ف. 1391. بررسی اثر نیترات نقره بر فعالیت آنزیم پراکسیداز ترب کوهی. مجله علمی پژوهشی فیض، 16(7): 721-713.
حسینی‌فر س.ح.، میر واقفی ع.، مجازی امیری ب.، خوش‌باور رستمی ح. و درویش بسطامی ک. 1390. بررسی تاثیر پربیوتیک الیگوفروکتوز بر پاره‌ای از شاخص‌های خونی، بیوشیمیایی سرمی و آنزیم‌های کبدی بچه فیل‌ماهی. مجله علمی شیلات ایران، 20(2): 36-27.
حیدری ب.، گلچینراد ع.، حقی ن. و یاوری ل. 1392. مطالعه پاسخ فیزیولوژیکی ماهی فیتوفاگ (Hypophthalmichthys molitrix) در پاسخ به شوینده‌های آنیونی. نشریه اقیانوس‌شناسی، 3(14): 76-69.
رازقی منصور م.، اکرمی ر.، امانی دنجی ک.، قبادی ش. و صالحی م. 1394. تاثیر سطوح مختلف پربیوتیک مانان الیگوساکارید جیره‌ی غذایی در برخی پیراسنجه­های هماتولوژیک و بیوشیمی سرم خون بچه ماهیان قزل‌آلای رنگین‌کمان. مجله منابع طبیعی ایران، 2(2): 186-177.
ریکی ف.، سوداگر م.، پاک‌نژاد ح. و یوسفی سیاهکلرودی س. 1398. تاثیر سطوح مختلف پروتئین و چربی جیره غذایی بر شاخص‌های رشد و عملکرد تولیدمثلی ماهی زبرا (Danio rerio). فیزیولوژی و تکوین جانوری، 12(2): 51-62.
سلطانی م. 1387. ایمنی‌شناسی ماهیان و سخت‌پوستان. انتشارات دانشگاه تهران. 264ص.
شریعتی فیض‌آبادی ف. 1380. تعیین فنل، نفتول و قارچ‌کش هینوزان بر روی ماهیان سیم، سفید و کپور نقره‌ای. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال. 160ص.
کیخسروی ع.، عتباتی آ.، وطن‌دوست ج.، شمس ه.، جلیلی م. و روکی ح. 1389. تاثیر غلظت‌های نزدیک به کشنده کادمیوم بر برخی پارامترهای بیوشیمیایی در خون ماهی فیتوفاگ (Hypophthalmichthys molitrix). نشریه اقیانوس‌شناسی، 1(2): 16-11.
 کاظمی ر.، پوردهقانی م.، یوسفی جوردهی ا.، یارمحمدی م. و نصری تجن م. 1389. فیزیولوژی دستگاه گردش خون آبزیان و فنون کاربردی خون‌شناسی ماهیان. انتشارات بازرگان. 194ص.
نظیفی س.، فیروزبخش ف. و قاضی‌زاده م. 1380. بررسی پارامترهای هماتولوژیک خون ماهی کپور نقره‌ای در مسمومیت باتری کلروفن. مجله تحقیقات دامپزشکی، 8(2): 27-23.
هدایتی س.ع.ا، جهانبخشی ع. و قادری رمازی ف. 1392. سم‌شناسی آبزیان. انتشارات دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان. 210ص.
Aly S.M., Abdel-Galil A.Y., Ghareeb A. and Mohamed M.F. 2008. Studies on Bacillus subtilis and Lactobacillus acidophilus, as potential probiotics, on the immune response and resistance of tilapia nilotica (Oreochromis niloticus) to challenge infections. Fish and Shellfish Immunology, 25(2): 128–136.
Andrews S.R., Sahu A.K. and Kumar S. 2009. Haematological modulation and growth of Labeo rohita fingerlings: Effect of dietary mannan oligosaccharide, yeast extract, protein hydrolysate and chlorella. Aquaculture Research, 41(4): 61–69.
Brown B.A. 1988. Routine hematology procedures. P: 7–122. In: Brown B.A. (Ed.). Hematology: Principles and Procedures. Lea and Febiger, USA.
Dogan D. and Can C. 2011. Hematological, biochemical, and behavioral responses of Oncorhynchus mykiss to dimethoate. Fish Physiology and Biochemistry, 37(4): 951–958.
Douglas L.C. and Sanders M.E. 2008. Probiotics and prebiotics in dietetics practice. Journal of the American Dietetic Association, 108(3): 510–521.
Hisano H., Barros M. and Pezzato L.E. 2007. Levedura e zinco como pro-nutrientes em racoes para tilapia-do-Nilo (Oreochromis niloticus). Aspectos hematologicos. Boletim do Instituto de Pesca, 33(2): 35–42.
Irianto A. and Austin B. 2002. Probiotics in aquaculture. Journal of Fish Diseases, 25(11): 633–642.
Kakavand F., Hedayati S.A., Jafar A., Madah S. and Rezaie Shadegan M. 2020. The effect of prebiotic pretreatment on hematological characteristics of tilapia (Oreochromis niloticus) exposed to silver nanoparticles. Animal Physiology and Development, 13(3): 1–13.
Keiffer J.D. 2000. Limits to exhaustive exercise in fish. Comparative Biochemistry and Physiology, 126: 161–179.
Louis A.H., Diana L.W., Patricia H. and Elizabeth R.S. 1996. Pesticides and Aquatic Animals. Virginia Cooperative Extension, Virginia State University, USA.  24P.
Mahious A.S., Gatesoupe F.J., Hervi M., Metailler R., Ollever F. 2005. Effect of dietary inulin and oligosaccharides as prebiotics for weaning turbot, Psetta maxima (Linnaeus, C.1758). Aquaculture International, 14(3): 219–222.
Mellanby K. 1967. Pesticide and Pollution. The Fontana New Naturalist. Collins Clear Type Press, UK. 411P.
 Orum I., Dorucu M. and Yazlak H. 2003. Hematological parameters of three cyprinid fish species from Karakaya Darn Lake, Turkey. Online Journal of Biological Sciences, 3(3): 320–328.
Pryor G.S., Royes J.B., Chapman F.A. and Miles R.D. 2003. Mannan oligosaccharides in fish nutrition: Effects of dietary supplementation on growth and gastrointestinal villi structure in Gulf of Mexico sturgeon. North American Journal of Aquaculture, 65(2): 106–111.
Rahman M.Z., Hossain Z., Mollah M.F.A. and Ahmad G.U. 2002. Effect of diazinon 60EC on Anabas testudineus, Channa punctatus and Barbodes gonionotus. Naga IOSR, 25(2): 8–12.
Sado R.J., Bicudo A.J.D.A. and Cyrno J.E.P. 2008. Feeding dietary mannan oligosaccharide to juvenile Nile tilapia (Oreochromis niloticus), has no effect on hematological parameters and showed decreased feed consumption. Word Aquaculture Society, 39(4): 821–826.
Sastry K.V. and Sharma K. 1980. Effects of mercuric chloride on the activities of brain enzymes in a fresh water teleost, Ophiocephalus (Channa) punctatus. Archives of Environmental Contamination and Toxicology, 9(4): 425–430.
Sevik S., Aktaş M., Dogan H. and Koçak S. 2013. Mushroom drying with solar assisted heat pump system. Journal of Energy Conversion and Management, 72(2): 171–178.
Soivio A. and Oikari A. 1976. Hematological effects of stress on a teleost, Esox lucius L. Fish Biology, 8(5): 397–411.
Stoskopf M.K. 1993. Fungal   diseases of catfishes. P: 520–521. In: Stoskopf M.K. (Ed.). Fish Medicine. W.B. Saunders Company, USA.
Van Der Oost R., Beyer J. and Vermeulen N.P.E. 2003. Fish bioaccumulation and biomarkers. Journal of Environmental Toxicology and Pharmacology, 13(2): 49–57.
Verma S.R., Rani S. and Dalela R.C. 1982. Indicator of stress induced by pesticides in Mystus vittatus Hematological parameters. Indian Journal of Environmental Health, 24(1): 58–64.
Wasser S.P. 2002. Medicinal mushrooms as a source of antitumor and immunomodulating polysaccharides. Journal of Microbiology and Biotechnology, 60(3): 258–274.