مقایسه شاخص‌های ریختی و تولیدمثلی جمعیت‌های مهاجر ماهی سفید (Rutilus kutum ) فرم بهاره و پاییزه به تالاب انزلی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد علوم و مهندسی شیلات، گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه‌سرا، ایران

2 دانشیار گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه‌سرا، ایران

10.22124/japb.2022.22921.1483

چکیده

پژوهش حاضر با هدف مقایسه شاخص‌های ریختی و تولیدمثلی جمعیت‌های مهاجر ماهی سفید فرم بهاره و پاییزه به تالاب انزلی انجام شد. بدین منظور، 120 ماهی سفید مهاجر بهاره و پاییزه از یک ایستگاه منتهی به تالاب انزلی صید شدند. نتایج به دست آمده از مقایسه صفات ریختی نشان داد این ویژگی‌ها در مولدین پاییزه به طور معنی­داری بالاتر از مولدین بهاره بود. بر اساس نتایج تحلیل مولفه‌های اصلی، صفات طول کل، طول چنگالی، طول استاندارد و وزن بدن، در مجموع 33/73 درصد از تنوع صفات ریختی بین جمعیت‌های بهاره و پاییزه را بیان می‌کردند. مقایسه صفات تولیدمثلی بین دو فرم ماهی سفید مهاجر بهاره و پاییزه اختلاف معنی­داری را در هم‌آوری مطلق بین جمعیت­های بهاره و پاییزه نشان نداد (05/0<P). میانگین هم‌آوری نسبی، تعداد تخمک و حجم اسپرم مولدین فرم بهاره به طور معنی‌داری بالاتر از فرم پاییزه بود (05/0>P). درصد لقاح پس از 24 و 48 ساعت در فرم پاییزه به طور معنی‌داری بالاتر از فرم بهاره بود (05/0>P). بنابراین، مولدین فرم پاییزه از لحاظ خصوصیات ریختی و درصد لقاح و مولدین فرم بهاره از لحاظ هم‌آوری نسبی، تعداد تخمک و حجم اسپرم، بالاتر بودند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


احمدنژاد م.، عوفی ف.، حسینجانی ع.، بهمنی م.، حافظیه م.، بورانی م.، پورغلامی ا.، فضلی ح.، عبدالملکی ش. و خارا ح. 1401. کاربرد مدل تحلیل مدیریتی SWOT-FAHP در ارزیابی روند بازسازی ذخایر ماهی سفید (Rutilus kutum) در آب‌های ایرانی دریای خزر. مجله علوم آبزی‌پروری، 10(1): 33-22.
امینیان فتیده ب.، محمدی م.، کریمزاده ق.، محمدجعفری ع. و وحدتی‌راد ن. 1395. بررسی بیولوژی و تاثیر شرایط محیطی بر میزان صید و مهاجرت ماهی سفید در حوضه جنوب شرقی دریای خزر (استان گلستان). پژوهش‌های جانوری، 29(4): 400-380.
جباری م.، خالصی م.، حق‌پرست س. و کوهستان اسکندری س. 1400. تاثیر سطوح مختلف قلیائیت آب بر شاخص‌های رشد، آنالیز لاشه و پارامترهای خونی ماهی سفید انگشت قد (Rutilus frisii kutum Kamenskii, 1901). نشریه پژوهش‌های ماهی‌شناسی کاربردی، 9(3): 10-1.
حاجی‌آقایی قاضی‌محله ف. و ایمانپور نمین ج. 1399. مروری بر ماهیان تالاب انزلی. نشریه پژوهش‌های ماهی‌شناسی کاربردی، 8(5): 81-77.
دریانبرد غ.، فضلی ح.، تقوی مطلق ا.، بندانی غ. و پورغلامی مقدم ا. 1398. سن، رشد و مقدار زی‌توده ماهی سفید (Rutilus frisii kutum Kamenskii, 1901) در آب‌های ایرانی دریای خزر. مجله علمی شیلات ایران، ۲۸(۴): ۸۷-۷۹.
ربوطی ه.، اصغری م.، سریری ر.، حیدری ب. و بلالایی س. 1400. تعیین کیسپپتین ماهی سفید دریای خزر و تاثیر آن بر هورمون‌های تولیدمثلی. فیزیولوژی و بیوتکنولوژی آبزیان، 9(4): 20-1.
زکی چماچائی و. و وهاب‌زاده رودسری ح. 1400. مقایسه نرماتیوهای تکثیر مصنوعی ماهی سفید (Rutilus frisii) فرم بهاره و پاییزه. نهمین همایش ملی و اولین همایش بین‌المللی ماهی‌شناسی ایران، دانشگاه گیلان. ص: 183-175.
صفایی‌پور س.، قارزی ا. و عباسی‌پور م. 1400. بررسی رشد و ویژگی‌های تولیدمثلی جنس ماده ماهی Capoeta damascina در رودخانه سزار سپید دشت، استان لرستان. تنوع زیستی و رده‌بندی جانوران، 1(1): 19-9.
علیزاده م.، پاتیمار ر.، عبدلی ا.، فرهنگی م. و گلزاریان‌پور ک. 1394. بررسی تنوع ریختی ماهی سفید رودخانه‌ای (Leuciscus orientalis Nordmann, 1840) در حوضه جنوبی دریای خزر. فصلنامه محیط زیست جانوری، 7(1): 228-217.
محسنی م. و قاسمی ف. 1398. مقایسه ویژگی‌های مورفومتریک و مریستیک ماهی سفید بهاره Rutilus frisii kutum در مصب‌های رودخانه­ای دریای خزر. فصلنامه دانش زیستی ایران، 13(3): 77-63.
مولودی صالح ع. و کیوانی ی. 1398. مقایسه‌ جمعیت‌های ماهی سفید رودخانه‌ای (Squalius turcicus De Filippi, 1865) در بخش جنوب غربی حوضه خزر با استفاده از روش ریخت‌سنجی هندسی. مجله پژوهش‌های جانوری، 32(3): 243-233.
نادری جلودار م.، حسین‌زاده صحافی ه.، صفری ر.، نصرازاده ساروی ح.، افرایی بندپی م. و روحی ا. 1400. اهمیت حفاظت از تولیدمثل طبیعی ماهی سفید دریای خزر (Rutilus frisii kutum Kamenskii, 1901) در بهره‌برداری از ظرفیت برد اکولوژیک اکوسیستم. نشریه پژوهش‌های ماهی‌شناسی کاربردی، 9(2): 20-11.
ولی­پور ع. و خانی­پور ع. 1394. زی‌فن تکثیر مصنوعی ماهی سفید فرم پاییزه دریای خزر. نشریه توسعه آبزی‌پروری، 9(4): 87-75.
Abbasi K., Moradi M., Mirzajani A., Nikpour M., Zahmatkesh Y., Abdoli A. and Mousavi-Sabet H. 2019. Ichthyo-diversity in the Anzali Wetland and its related rivers in the southern Caspian Sea basin, Iran. Journal of Animal Diversity, 1(2): 90–135.
Bagenal T. and Tesch F. 1978. Methods for Assessment of Fish Production in Fresh Waters, IBP Handbook 3. Blackwell, UK. 348P.
Biswas S.P. 1993. Manual of Methods in Fish Biology. South Asian Publishery, India. 157P.
Erguden D. and Turan C. 2005. Examination of genetic and morphological structure of sea bass (Dicentrarchus labrox L., 1785) population in Turkish coastal waters. Turkish Journal of Vertebrate Animal Sciences, 29: 727–733.
Forouhar Vajargah M., Gerami M., Sattari M. and Hedayati A. 2020. Morphological analysis of Alburnoides samiii from Toolkhone River, Guilan Province, South Caspian Sea Basin. Iranian Journal of Fisheries Sciences, 19(2): 1015–1023.
Khanipour A.A., Noori A., Amini M. and Kamrani E. 2020. Length-weight relationship and Fulton’s condition factor of Macrobrachium nipponense (De Haan, 1849) in Anzali lagoon of Iran. Iranian Journal of Fisheries Sciences, 19(1): 496–500.
Morgan T.H. 1961. Random segregation versus coupling in Mendelian inheritance. Science, 34(873): 384–397.
Naderi S., Mirzajani A. and Hadipour E. 2017. Distribution of and threats to the Eurasian otter (Lutra lutra) in the Anzali Wetland, Iran, IUCN/SCC Otter Specialist Group Bulletin, 34(2): 84–94.
Petrellis N. 2021. Measurement of fish morphological features through image processing and deep learning techniques. Applied Sciences, 11: 1–23 (4416).
Salini J.P., Milton D.A., Rahman M.J. and Hussain M.G. 2004. Allozime and morphological variation throughout the geographic range of the tropical shad, hilsa Tenualosa ilisha. Fisheries Research, 66: 53–69.
Sattari M., Imanpour Namin J., Bibak M., Forouhar Vajargah M., Hedayati A., Khosravi A. and Mazareiy M.H. 2019. Morphological comparison of western and eastern populations of Caspian kutum, Rutilus kutum (Kamensky, 1901) (Cyprinidae) in the southern Caspian Sea. International Journal of Aquatic Biology, 6(4): 242–247.
Sawalman R. and Madduppa H. 2020. The analysis of morphological and genetic characteristics of yellowstripe scad from Muara Baru modern fish market in North Jakarta. Jurnal Ilmiah Perikanan dan