مقایسه اثر شدت‌های مختلف پرتو UV بر ریزجلبک‌های یوکاریوتی سبز Chlorella sp. و پروکاریوتی سبز- آبی Anabaena sp.

نعیمی, اکرم سادات; سرمد, جنت; راهنما, نازنین; فلاح, سیده فاطمه

مقایسه اثر شدت‌های مختلف پرتو UV بر ریزجلبک‌های یوکاریوتی سبز Chlorella sp. و پروکاریوتی سبز- آبی Anabaena sp.

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار گروه زیست‌شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه گیلان، رشت

² دانشجوی کارشناسی ارشد فیزیولوژی گیاهی، گروه زیست‌شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه گیلان، رشت

³ کارشناسی ارشد فیزیولوژی گیاهی، گروه علوم گیاهی، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه خوارزمی، تهران

چکیده

اثرات تابش UV بر ترکیبات زیستی طی سه دهه گذشته، از زمان نخستین گزارش‌ها درباره تغییرات ایجاد شده توسط بشر در لایه ازون استراتوسفری که سطح زمین را از اشعه مضر فرابنفش محافظت می‌کند، به یک موضوع مهم تبدیل شده است. هدف از این پژوهش بررسی و مقایسه اثر شدت‌های مختلف اشعه UV بر برخی شاخص‌های فیزیولوژیکی ریزجلبک‌های یوکاریوتی سبز Chlorella sp. و پروکاریوتی سبز- آبی Anabaena sp. است. پس از تهیه نمونه‌های خالص، نمونه‌های ریزجلبک‌های سبز- آبی Anabaena sp. و سبز Chlorella sp. به محیط کشت مناسب خود منتقل شدند و سپس در معرض پرتو UV-C در بازه‌های زمانی مختلف (1، 3، 6 و 12ساعت) با سه تکرار قرار گرفتند. نمونه‌ها در اتاقک کشت در شرایط مطلوب از نظر دما °C2±25، شدت نوری 2500 لوکس و تناوب نوری روشنایی- تاریکی 12:12ساعت در شرایط هوادهی به مدت 12 روز قرار داده شدند. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که با افزایش شدت پرتو UV-C تا 12 ساعت، میزان رشد بر حسب وزن خشک، نرخ رشد، محتوای رنگیزه فتوسنتزی و محتوای پروتئین کل در مقایسه با نمونه شاهد به طور معنی‌داری در ریزجلبک‌های .Chlorella sp و Anabaena sp. کاهش یافت. همچنین محتوای مالون دی‌آلدهید (MDA) در هر دو ریزجلبک در کلیه تیمارها در مقایسه با شاهد افزایش پیدا کرد. به علاوه مقایسه دو ریزجلبک مشخص کرد که در همه پارامترهای مورد بررسی، ریزجلبک پروکاریوتی سبز- آبیAnabaena sp. نسبت به ریزجلبک یوکاریوتی سبز Chlorella sp. کاهش بیشتری نشان داد و این امر نشان دهنده حساسیت بیشتر ریزجلبک پروکاریوتی سبز- آبیAnabaena sp. است.

کلیدواژه‌ها