نقش سورفاکتانت آنیونی در ایجاد تنش اکسیداتیو در اکوسیستم‌های آبی و اثر آن بر رشد گیاه آزولا (Azolla filiculoides)

مسعودیان, زهرا; صالحی لیسار, سید یحیی; نورسته نیا, اکبر

doi:10.22124/japb.2018.10591.1251

نقش سورفاکتانت آنیونی در ایجاد تنش اکسیداتیو در اکوسیستم‌های آبی و اثر آن بر رشد گیاه آزولا (Azolla filiculoides)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری فیزیولوژی گیاهی، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

² دانشیار گروه زیست‌شناسی، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

³ دانشیار گروه زیست‌شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

10.22124/japb.2018.10591.1251

چکیده

مصرف گسترده سورفاکتانتها در بسیاری از زمینههای صنعتی و تجاری و تخلیه فاضلابهای حاوی این ترکیبات به اکوسیستمهای آبی، حیات آبزیان را به مخاطره انداخته است. این ترکیبات به مولکولهای زیستی مختلف از قبیل پروتئینها، اسیدهای نوکلئیک و لیپیدها متصل شده هستند و با افزایش تولید گونههای اکسیژن فعال موجب تخریب ساختار سلول میشوند. از این رو در مطالعه حاضر ابتدا تاثیر غلظت‌های 0، 10، 20، 30 و mg/L40 سورفاکتانت آنیونی الکیل بنزن سولفانات خطی به مدت 7 روز بر شدت تنش اکسیداتیو ایجاد شده در گیاه آبزی Azolla filiculoides بر اساس شاخص مالون دی‌آالدهید بررسی شد. تغییرات برخی شاخص‌های رشد شامل میزان کلروفیل کل و شاخص پایداری غشا و همچنین محتوای آنتیاکسیدانی گیاه شامل کارتنوئید کل، آنزیم کاتالاز، محتوای فنلی و پرولین آزاد مورد بررسی قرار گرفتند. کمترین میزان کلروفیل کل و شاخص پایداری غشا و بیشترین میزان مالون دی‌آلدهید و پرولین آزاد در غلظت mg/L40 از سورفاکتانت مشاهده شد. با این وجود میزان فنل کل کمتر تحت تاثیر غلظت‌های سورفاکتانت قرار گرفت. به این ترتیب، حضور غلظت‌های 30 تا mg/L40 و بالاتر سورفاکتانت ظهور تنش اکسیداتیو و القای اثرات مهاری بر برخی شاخصهای رشد را به دنبال خواهد داشت.

کلیدواژه‌ها