پراکنش مکانی ماهی زبرا (Danio rerio) به عنوان یک شاخص رفتاری استرس در پاسخ به صوت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری بوم‌شناسی آبزیان، گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه‌سرا، ایران

2 استادیار گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه‌سرا، ایران

3 استادیار گروه علوم دریایی، پژوهشکده حوضه آبی دریای خزر، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

چکیده

اصوات ناشی از فعالیت‌های انسانی در محیط‌های طبیعی در دامنه‌های زمانی و مکانی متنوع انتشار دارد. این اصوات می­توانند به طور مستقیم و یا غیرمستقیم بر فیزیولوژی و رفتار جانوران تاثیرگذار ‌باشند. تغییرات پراکنش مکانی وابسته به محرک‌های صوتی می­تواند به عنوان شاخصی برای اندازه­گیری رفتار وابسته به استرس در آبزیان استفاده شود. به همین منظور، آزمایشی طراحی شد تا تاثیر الگوهای مختلف صوتی بر پراکنش مکانی ماهی زبرا به عنوان شاخص رفتاری بیانگر استرس بررسی شود. نتایج بیانگر اثر صوت بر الگوی پراکنش مکانی ماهی زبرا بود. به طوری که، در بازه زمانی کوتاه مدت، در تیمارهای صوتی پیوسته (CS)، ناپیوسته منظم با سرعت تناوب تند (1:1) و ناپیوسته منظم با سرعت تناوب کند (4:1) ماهی تمایل بیشتری به حضور در لایه پایین مخزن آزمایش داشت. همچنین در بازه زمانی بلند مدت، در تمامی تیمارهای صوتی، ماهی تمایل بیشتری به حضور در لایه پایین مخزن آزمایش داشت. پراکنش افقی ماهی در مخزن آزمایش (دوری از منبع صوت) در هنگام پخش صوت، در بازه زمانی کوتاه مدت در تیمار ناپیوسته نامنظم (1:1-7) اختلاف معنی‌داری را نشان داد (01/0>P) و در بازه زمانی بلند مدت علاوه بر تیمار ناپیوسته نامنظم (1:1-7) در تیمار پیوسته (CS) نیز اختلاف معنی­داری مشاهده شد (05/0>P). در همین راستا، برای بررسی اثرات اصوات ناشی از فعالیت­های انسانی بر گونه­های شکار و شکارچی و اثرات متقابل بین آن­ها، مطالعات بیشتری مورد نیاز است.

کلیدواژه‌ها


شفیعی ثابت س. 1396. مروری بر اثرات زیستی آلاینده‌های صوتی ناشی از فعالیت‌های انسانی بر ماهی. نشریه تحقیقات دامپزشکی و فرآورده های بیولوژیک، 30(2): 223-213.
شفیعی ثابت س. 1397. اثرات آلودگی صوتی بر استراتژی‌های رفتار شکارگری در آبزیان. تحقیقات دامپزشکی و فرآورده‌های بیولوژیک، 31(2): 33-25.
محسن‌پور س.ر. و شفیعی ثابت س. 1399. اثر افزایش سطوح صوت با الگوهای زمانی متفاوت بر رفتار شناگری ماهی زبرا (Danio rerio). نشریه محیط زیست طبیعی، 73(4): 818-805.
Akamatsu T., Okumura T., Novarini N. and Yan H.Y. 2002. Empirical refinements applicable to the recording of fish sounds in small tanks. The Journal of the Acoustical Society of America, 112(6): 3073–3082.
Barton B.A. 1997. Stress in finfish: Past, present and future- A historical perspective. In: Iwama G.K., Pickering A.D., Sumpter J.P. and Schreck C.B. (Eds.). Fish Stress and Health in Aquaculture. Cambridge University Press, UK.
Barton B.A. 2002. Stress in fishes: A diversity of responses with particular reference to changes in circulating corticosteroids. Integrative and Comparative Biology, 42(3): 517–525.
Campbell J., Shafiei Sabet S. and Slabbekoorn H. 2019. Particle motion and sound pressure in fish tanks: a behavioural exploration of acoustic sensitivity in the zebrafish. Behavioural Processes, 164: 38–47.
Conte F.S. 2004. Stress and the welfare of cultured fish. Applied Animal Behaviour Science, 86(3-4): 205–223.
Cooper C. and Dewe P.J. 2008. Stress: A Brief History. John Wiley and Sons, UK. 137P.
Craig J.K. 2012. Aggregation on the edge: Effects of hypoxia avoidance on the spatial distribution of brown shrimp and demersal fishes in the Northern Gulf of Mexico. Marine Ecology Progress Series, 445: 75–95.
De Jong K., Forland T.N., Amorim M.C.P., Rieucau G., Slabbekoorn H. and Sivle L.D. 2020. Predicting the effects of anthropogenic noise on fish reproduction. Reviews in Fish Biology and Fisheries, 30: 245–268.
Frisk G.V. 2012. Noiseonomics: The relationship between ambient noise levels in the sea and global economic trends. Scientific Reports, 2: 1–4 (437).
Galhardo L. and Oliveira R.F. 2009. Psychological stress and welfare in fish. Annual Review of Biomedical Sciences, 11: 120.
Gerlai R. 2019. Reproducibility and replicability in zebrafish behavioral neuroscience research. Pharmacology Biochemistry and Behavior, 178: 30–38.
Gerlai R., Lahav M., Guo S. and Rosenthal A. 2000. Drinks like a fish: Zebra fish (Danio rerio) as a behavior genetic model to study alcohol effects. Pharmacology Biochemistry and Behavior, 67(4): 773–782.
Gerlai R., Lee V. and Blaser R. 2006. Effects of acute and chronic ethanol exposure on the behavior of adult zebrafish (Danio rerio). Pharmacology Biochemistry and Behavior, 85(4): 752–761.
Hildebrand J.A. 2009. Anthropogenic and natural sources of ambient noise in the ocean. Marine Ecology Progress Series, 395: 5–20.
Johnson E.O., Kamilaris T.C., Chrousos G.P. and Gold P.W. 1992. Mechanisms of stress: A dynamic overview of hormonal and behavioral homeostasis. Neuroscience and Biobehavioral Reviews, 16(2): 115–130.
Kalueff A.V. and Cachat J.M. 2010. Zebrafish Neurobehavioral Protocols. Springer: Humana Press, USA. 223P.
Ladich F. 2004. Sound production and acoustic communication. P: 210–230. In: Von Der Emde G., Mogdans J. and Kapoor B.G. (Eds.). The Senses of Fish Springer, Netherlands.
Levine S. 2005. Stress: An historical perspective. P: 3–23. In: Steckler T., Kalin N.H. and Reul J.M.H.M. (Eds.). Handbook of Stress and the Brain. Part 1: The Neurobiology of Stress. Elsevier, Netherlands.
Lima S.L. and Dill L.M. 1990. Behavioral decisions made under the risk of predation: A review and prospectus. Canadian Journal of Zoology, 68(4): 619–640.
Martinez-Porchas M., Martinez-Cordova L.R. and Ramos-Enriquez R. 2009. Cortisol and glucose: Reliable indicators of fish stress? Pan-American Journal of Aquatic Sciences, 4(2): 158-178.
McEwen B.S. 1998. Stress, adaptation, and disease: Allostasis and allostatic load. Annals of the New York Academy of Sciences, 840(1): 33–44.
Neo Y.Y., Hubert J., Bolle L.J., Winter H.V. and Slabbekoorn H. 2018. European seabass responds more strongly to noise exposure at night and habituate over repeated trials of sound exposure. Environmental Pollution, 239: 367–374.
Neo Y.Y., Parie L., Bakker F., Snelderwaard P., Tudorache C., Schaaf M. and Slabbekoorn H. 2015. Behavioral changes in response to sound exposure and no spatial avoidance of noisy conditions in captive zebrafish. Frontiers in Behavioral Neuroscience, 9: 1–11 (28).
Nichols T.A., Anderson T.W. and Sirovic A. 2015. Intermittent noise induces physiological stress in a coastal marine fish. PLoS One, 10(9): 1–13 (e0139157).
Parvulescu A. 1967. The acoustics of small tanks. Marine Bio Acoustics, 2: 7–13.
Popper A.N., Fewtrell J., Smith M.E. and McCauley R.D. 2003. Anthropogenic sound: Effects on the behavior and physiology of fishes. Marine Technology Society Journal, 37(4): 35–40.
Purser J. and Radford A.N. 2011. Acoustic noise induces attention shifts and reduces foraging performance in three-spined sticklebacks (Gasterosteus aculeatus). PLoS One, 6(2): 1–8 (e17478).
Radford A.N., Kerridge E. and Simpson S.D. 2014. Acoustic communication in a noisy world: Can fish compete with anthropogenic noise? Behavioral Ecology, 25(5): 1022–1030.
Sara G., Dean J.M., D’Amato D., Buscaino G., Oliveri A., Genovese S., Ferro S., Buffa G., Martire M.L. and Mazzola S. 2007. Effect of boat noise on the behaviour of bluefin tuna Thunnus thynnus in the Mediterranean Sea. Marine Ecology Progress Series, 331: 243–253.
Schreck C.B., Contreras-Sanchez W. and Fitzpatrick M.S. 2001. Effects of stress on fish reproduction, gamete quality, and progeny. Aquaculture, 197: 3–24.
Shafiei Sabet S. 2013. The noisy underwater world: The effect of sound on behaviour of captive zebrafish. Journal of the Acoustical Society of America, 112(6): 3073–3082.
Shafiei Sabet S., Neo Y.Y. and Slabbekoorn H. 2015. The effect of temporal variation in sound exposure on swimming and foraging behaviour of captive zebrafish. Animal Behaviour, 107: 49–60.
Shafiei Sabet S., Van Dooren D. and Slabbekoorn H. 2016. Son et lumiere: Sound and light effects on spatial distribution and swimming behavior in captive zebrafish. Environmental Pollution, 212: 480–488.
Sih A. 1987. Predator and prey lifestyles: An evolutionary and ecological overview. P: 203–224. In: Kerfoot C.W. and Sih A. (Eds.). Predation: Direct and Indirect Impacts on Aquatic Communities. University Press of New England, USA.
Slabbekoorn H., Bouton N., Van Opzeeland I., Coers A., Ten Cate C. and Popper A.N. 2010. A noisy spring: The impact of globally rising underwater sound levels on fish. Trends in Ecology and Evolution, 25(7): 419–427.
Smith M.E., Kane A.S. and Popper A.N. 2004. Noise-induced stress response and hearing loss in goldfish (Carassius auratus). Journal of Experimental Biology, 207(3): 427–435.
Solan M., Hauton C., Godbold J.A., Wood C.L., Leighton T.G. and White P. 2016. Anthropogenic sources of underwater sound can modify how sediment-dwelling invertebrates mediate ecosystem properties. Scientific Reports, 6: 1–9 (20540).
Spence R., Gerlach G., Lawrence C. and Smith C. 2008. The behaviour and ecology of the zebrafish, Danio rerio. Biological Reviews, 83(1): 13–34.
Strungaru S.A., Robea M.A., Plavan G., Todirascu-Ciornea E., Ciobica A. and Nicoara M. 2018. Acute exposure to methylmercury chloride induces fast changes in swimming performance, cognitive processes and oxidative stress of zebrafish (Danio rerio) as reference model for fish community. Journal of Trace Elements in Medicine and Biology, 47: 115–123.
Tort L. 2011. Stress and immune modulation in fish. Developmental and Comparative Immunology, 35(12): 1366–1375.
Tudorache C., Ter Braake A., Tromp M., Slabbekoorn H. and Schaaf M.J. 2015. Behavioral and physiological indicators of stress coping styles in larval zebrafish. Stress, 18(1): 121–128.
Vazzana M., Celi M., Arizza V., Calandra G., Buscaino G., Ferrantelli V., Bracciali C. and Sara G. 2017. Noise elicits hematological stress parameters in Mediterranean damselfish (Chromis chromis, Perciformes): A mesocosm study. Fish and Shellfish Immunology, 62: 147–152.
Villamizar N., Vera L.M., Foulkes N.S. and Sanchez-Vazquez F.J. 2014. Effect of lighting conditions on zebrafish growth and development. Zebrafish, 11(2): 173–181.
Wendelaar Bonga S.E. 1997. The stress response in fish. Physiological Reviews, 77(3): 591–625.
Wysocki L.E., Dittami J.P. and Ladich F. 2006. Ship noise and cortisol secretion in European freshwater fishes. Biological Conservation, 128(4): 501–508.
Ydenberg R.C. and Dill L.M. 1986. The economics of fleeing from predators. In Advances in the Study of Behavior, 16: 229–249.