بررسی القای ماده زایی میوزی با استفاده از اشعه فرابنفش و شوک حرارتی در ماهی پرت خونی

رحیمی پردنجانی, حسین; شالویی, فردین; رحیمی, روح اله; مرادی, مهدیه

doi:10.22124/japb.2024.26606.1528

بررسی القای ماده زایی میوزی با استفاده از اشعه فرابنفش و شوک حرارتی در ماهی پرت خونی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران

² گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، شهرکرد، ایران

³ دانش آموخته کارشناسی ارشد تکثیر و پرورش آبزیان، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد

10.22124/japb.2024.26606.1528

چکیده

هدف از این مطالعه امکان ایجاد ماده‌زایی در ماهی پرت خونی (Bloody Parrot) با استفاده از اسپرم‌های پرتو دیده و شوک حرارتی بود. برای این منظور از 20 عدد جنس ماده پرت فیش و 3 عدد جنس نر ماهی فلاورهورن (گرید A) که دارای هیبرید زیستا هستند، استفاده شد. در ابتدا ژنوم اسپرم حاصله از ماهی فلاورهورن با استفاده از پرتو فرابنفش در دامنه 254 نانومتر و با دوز تابش 30 ژول بر مترمربع (J/m2) تخریب گردید و با تخم‌های به‌دست‌آمده از ماهی پرت لقاح داده شدند. تخم‌های لقاح یافته هاپلوئید، با استفاده از شوک حرارتی (5/0±9 درجه سانتیگراد) به مدت 30 دقیقه و در زمان 4 دقیقه بعد از لقاح تبدیل به دیپلوئید شدند. جهت بررسی ماده‌زایی از روش فنوتیپیک و بررسی رنگ چشم‌ها و شکل بدن در بچه-ماهیان استفاده شد. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، درصد تفریخ و بقای لاروها و بچه ماهیان در گروه اسپرم پرتو دیده به طور معنی‌داری از گروه شاهد کمتر بود و تنها 78/15 درصد از بچه ماهیان در تیمار اسپرم پرتودیده کاملاً شبیه والد ماده بودند (05/0≥ p). طبق نتایج تأثیر اشعه فرابنفش و شوک حرارتی بر درصد بازماندگی جنین و لاروها بلافاصله پس از لقاح مشهودتر بود و پس از تفریخ تأثیر آنها کاهش یافت. به‌طورکلی این مطالعه نشان داد که امکان القاء ماده‌زایی ماهی پرت با استفاده از اشعه فرابنفش وجود دارد ولی افزایش درصد تفریخ و میزان بقای ماده‌زادهای تولید شده نیازمند تحقیقات بیشتری می‌باشد. لذا بررسی دوزهای دیگر اشعه فرابنفش با مدت‌زمان‌های مختلف برای پرتودهی و استفاده از دماهای مختلف در حین انجام شوک دمایی جهت افزایش راندمان ماده‌زایی این‌گونه در آینده پیشنهاد می‌شود.

کلیدواژه‌ها