3
گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
10.22124/japb.2024.27017.1535
چکیده
هنگامی که ماهیان در معرض استرس محیطی قرار می‌گیرند، تغییرات فیزیولوژیک و ریخت شناسی در بدن آنها ایجاد می‌شود و اگر این تغییرات اصلاح یا جبران نشوند، بدن ضعیف شده و توانایی خود را برای مقابله با سایر عوامل استرس زا از دست می‌دهد. بنابراین هدف از این مطالعه بررسی تاثیرات شوری‌های مختلف بدون سازگاری بر الکترولیت های خون و ساختار بافت‌های آبشش و کلیه در ماهی باس دریایی آسیایی (Lates calcarifer) می‌باشد. بعد از یک دوره سازگاری 14 روزه با غذا و شرایط آزمایشی، تعداد 180 قطعه بچه‌ماهی سی‌باس آسیایی با میانگین وزن اولیه 1±34 (میانگین±انحراف معیار) و بدون سازگاری با شوری های مختلف در 12 تانک با حجم 300 لیتر آب و با تراکم 15 قطعه ماهی در هر تانک به صورت کاملا تصادفی انتخاب و توزیع گردیدند. برای انجام آزمایش 4 تیمار، هر یک با 3 تکرار شامل تیمار 1 (آب شیرین، شوری 0 گرم بر لیتر)، تیمار 2 (شوری 15 گرم بر لیتر)، تیمار 3 (شوری 35 گرم بر لیتر) و تیمار 4 (شوری 50 گرم بر لیتر) در نظر گرفته شد. طول دوره آزمایش 120 ساعت (5 روز) بود و ماهیان در حد سیری ظاهری دو بار در روز تغذیه شدند. شوری‌های مد نظر با رقیق سازی آب دریا (50 گرم بر لیتر) با آب شیرین بدست آمد. میانگین دمای آب °C 1±26 بود. نمونه برداری از ماهیان در ساعت های 6، 24، 72 و 120 انجام گرفت. هیچ گونه تلفاتی در طول دوره آزمایش مشاهده نشد. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که شوری‌های مختلف بدون سازگاری در میزان اسمولالیته، یون‌های سدیم، پتاسیم و کلر خون ماهی باس دریایی آسیایی تغییرات معنی داری را در ساعت‌های مختلف آزمایش ایجاد می‌کند (P<0/05). در بافت آبشش تیمارهای شوری 0، 15 و 35 عوارضی چون نکروز اپیتلیال و چسبندگی لاملاها نسبت به تیمار شوری 50 گرم بر لیتر مشاهده گردید. همچنین در بافت کلیه تیمارهای شوری 0، 15 و 35 گرم بر لیتر عوارضی چون افزایش مراکز ملانو ماکروفاژها، بزرگ شدگی کپسول بومن، افزایش فضا در مرکز گلومرول و سلول های نکروز در بافت خون ساز در مقایسه با تیمار شوری 50 گرم بر لیتر مشاهده شد. بیشترین آسیب بافتی آبشش و کلیه در این ماهی متعلق به گروه شوری صفر گرم بر لیتر و کمترین میزان آن متعلق به گروه شوری 50 گرم بر لیتر بود. نتایج نشان داد شوری‌های مختلف بدون سازگاری می تواند موجب تغییر الکترولیت های خون و ساختار بافت‌های آبشش و کلیه در ماهی باس دریایی آسیایی گردد.
)