بررسی اثر عصاره غده هیپوفیز بر هورمون های استروئیدی، عملکرد تولیدمثلی، بافت شناسی و بیان ژن های Cyp191a1، ZP2 و SF-1 تخمدان ماهی مولد روهو Labeo rohita

اسلامی زاده, احسان; معبودی, حدیده; رومیانی, لاله; جواهری بابلی, مهران; چله مال دزفول نژاد, مژده

doi:10.22124/japb.2024.27317.1537

بررسی اثر عصاره غده هیپوفیز بر هورمون های استروئیدی، عملکرد تولیدمثلی، بافت شناسی و بیان ژن های Cyp191a1، ZP2 و SF-1 تخمدان ماهی مولد روهو Labeo rohita

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ گروه شیلات، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

² استادیار گروه شیلات، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

³ دانشیار گروه شیلات، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

⁴ 1.دانشیار گروه شیلات، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران 2. مرکز تحقیقات آبزیان، گروه شیلات، واحد اهواز، دانشگاه آزاد

10.22124/japb.2024.27317.1537

چکیده

مطالعه سازوکارهای کنترل فعالیت تولید مثلی در ماهیان که امکان تنظیم دوره‌های جنسی را ممکن می-سازد، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و به طور فزاینده ای به سمت فناوری های کمک باروری معطوف می شود. در این مطالعه تعداد 90 عدد ماهی مولد ماده با وزن متوسط 0.41±3 کیلوگرم مورد استفاده قرار گرفت و تاثیر دو دوز عصاره غده هیپوفیز (3 و 5 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن ماهی)؛ در دو مرحله تزریق (مرحله اول زمان صفر و مرحله دوم 12 ساعت بعد)، بر عملکرد تخم ریزی (شاخص گنادوسوماتیک، درصد لقاح، تفریخ و بازماندگی) ، میزان استروئیدهای جنسی، بیان ژن های مربوط به استروئیدزایی و رشد فولیکول بافتی (ZP2، Cyp191a1 و SF-1) و تغییرات بافت شناسی تخمدان ماهی روهو ماده (Labeo rohita) بررسی شد. این مطالعه نشان داد که بیشترین موفقیت تخم ریزی با دوز هیپوفیز 5 میلی گرم بر کیلوگرم مشاهده شد و دوره نهفتگی ماده با افزایش دوز کاهش یافت. علاوه بر این، باروری این تیمار به طور قابل توجهی بالاتر از سایر گروه ها بود. تیمار با عصاره غده هیپوفیز در هر دو دوز به کار رفته باعث افزایش معنی دار شاخص گنادوسوماتیک، درصد لقاح، تفریخ و بازماندگی لارو نسبت به گروه های کنترل شد (05/0>P). در 12 ساعت پس از تزریق، تیمارهای عصاره ی غده هیپوفیز افزایش معنی داری در سطوح هورمون های استروئیدی و بیان ژن های Zp2، Cyp191a1 و SF-1 در بافت تخمدان در مقایسه با تیمار کنترل و شاهد نشان دادند. بررسی های میکروسکوپی حاصل از رنگ آمیزی عمومی و اختصاصی و میکرومتری فولیکول های بافت تخمدان ضمن وجود تخمدان ناهمزمان در گونه ماهی مورد بررسی، یک تغییر استروئیدوژن را نشان داد، که در آن بلوغ تخمک با تزریق عصاره غده هیپوفیز، به ویژه دوز 5 میلی گرم بر کیلوگرم آن، تسریع می شود. در نتیجه، یافته‌ها نشان می‌دهد که روهو ماده بدون تزریق هورمون تخم‌ریزی نمی‌کند، در حالی که مولدینی که با عصاره غده هیپوفیز تحت تیمار قرار گرفتند تخمک‌گذاری کردند و عصاره غده هیپوفیز به دلیل توانایی در القای تخم‌ریزی، دارای اثرات مثبت همزمانی بر بافت تخمدان و برخی فاکتورهای هورمونی است. و به همین دلایل باعث افزایش باروری و افزایش بازماندگی لارو ماهی روهو می شود.

کلیدواژه‌ها