اثر سطوح مختلف زیر غلظت کشنده h LC5096 فلز سنگین روی بر رشد، بازماندگی و برخی شاخص‌های خونی ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان (Oncorhynchus mykiss)

آوخ کیسمی, مهران; آوخ کیسمی, مریم; ذوقی شلمانی, افشار; رهاننده, محمد

doi:10.22124/japb.2025.29778.1562

اثر سطوح مختلف زیر غلظت کشنده h LC5096 فلز سنگین روی بر رشد، بازماندگی و برخی شاخص‌های خونی ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان (Oncorhynchus mykiss)

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ 1- گروه آموزش شیلات و آبزیان، واحد آموزش علوم شیلاتی میرزاکوچک خان، مرکزتحقیقات گیلان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،

² 2- بخش تحقیقات گروه آموزشی علوم تجربی، اداره کل آموزش و پرورش استان گیلان ، پردیس آموزشی بنت الهدی صدر، رشت، ایران

10.22124/japb.2025.29778.1562

چکیده

این تحقیق به منظور ارزیابی تأثیر فلز سنگین روی بر شاخص‌های رشد، تغذیه، درصد بازماندگی و شاخص‌های خونی ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان (Oncorhynchus mykiss) در مرکز آموزش عالی میرزا کوچک خان رشت و مزرعه تلفیقی شالیزار نوین کیسم آستانه اشرفیه در بهار 1399 انجام گرفت. تعداد 540 قطعه ماهی قزل‌آلا با وزن متوسط 45/2±19/20 گرم به 4 تیمار و 3 تکرار (در هر تکرار 45 قطعه ماهی) تقسیم گردیدند. تیمارهای 1 تا 4 به ترتیب با جیره‌های یکسان و آب حاوی 0%، 5%، 25% و 50% غلظت h LC5096 میلی‌گرم (4/9 میلی‌گرم در لیتر) فلز روی به مدت 8 هفته پرورش داده شدند. نتایج نشان داد وزن نهایی قزل‌آلای رنگین‌کمان در تیمار 1، تیمار 2، تیمار 3 و تیمار 4 به ترتیب 20/53، 90/55، 55/50 و 71/48 گرم بود. طول بدن قزل‌آلای رنگین‌کمان در تیمارهای 1 تا 4 به ترتیب 8/16، 7/17، 3/16 و 2/16 سانتی‌متر بود، بالاترین میزان وزن و طول بدن در تیمار 2 مشاهده گردید که نسبت به تیمارهای 3 و 4 دارای اختلاف معنی‌دار بود (05/0P≤) اما با تیمار 1 اختلاف معنی‌دار نداشت (05/0P≥) در مقدار وزن و طول نهایی بچه ماهیان بین تیمار 25% و 50% با هم اختلاف معنی‌دار مشاهده نشد (05/0P≥). افزودن روی به آب پرورش ماهیان انگشت قد قزل‌آلای رنگین‌کمان، در کاهش درصد بازماندگی تأثیر معنی‌دار داشت (05/0P≤). نتایج مربوط به تأثیر فلز روی بر گلبول‌های قرمز ماهی نشان داد که تعداد گلبول‌های قرمز در تیمارهای آزمایشی 25% و 50% غلظت فلز روی در مقایسه با تیمار 0% روند کاهشی داشته است (05/0 P >). در رابطه با گلبول‌های سفید در تیمارهای آزمایشی 25% و 50% غلظت فلز روی، کاهش و اختلاف معنی‌دار نسبت به تیمار 0% مشاهده شد (05/0P≤)، این میزان در 2 تیمار 25% و 50% از یک روند کاهشی برخوردار بود اما در مورد تیمار 5%، هم گلبول قرمز و هم گلبول سفید نسبت به تیمار 0%، 25% و 50% افزایش داشت (05/0P ≤). در این تحقیق روی با وجود اینکه در تیمار 5% بر متغیرهای رشد و شاخص‌های خونی تأثیر مثبت داشت اما بین تیمارهای 25% و 50% در تعداد فاکتورهای خونی شامل گلبول‌های قرمز (RBC)، هماتوکریت (HCT)، میزان هموگلوبین، اندیس-های گلبولی در نمونه‌های قزل‌آلای رنگین‌کمان با تیمارهای 0% و 5%، تفاوت معنی‌داری وجود داشت (05/0 P ≤). همچنین همه متغیرهای رشد در تیمارهای 25% و 50% روی با تیمار 0% و 5% اختلاف معنی‌دار داشت (05/0 P ≤). به عنوان یک نتیجه‌گیری کلی می‌توان بیان داشت که قرار گرفتن ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان در معرض فلز سنگین روی در سطح بالای 5 درصد غلظت h LC5096 باعث تغییر در مقدار شاخص‌های خونی، رشد و درصد بازماندگی این ماهی گردید؛ بنابراین اندازه‌گیری این پارامتر برای نظارت بر کیفیت آب برای تولید اقتصادی، سالم و بهداشتی این ماهی ضروری است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات