اثرات سطوح مختلف شوری بر رشد، بقا و شوک ناشی از عوامل محیطی بر صدف آب شیرین تالاب انزلی (Anodonta cygnea)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه‌سرا، ایران

2 کارشناس ارشد زیست دریا، دانشکده علوم پایه، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

3 کارشناس شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه‌سرا، ایران

چکیده

هدف از این مطالعه بررسی تاثیر سطوح مختلف شوری بر رشد و بقای صدف آب شیرین تالاب انزلی Anodonta cygnea بوده است. چهار سطح از درجات شوری شامل صفر (شاهد)، 4، 6 و 8 گرم در لیتر برای هر یک از تیمارها در نظر گرفته شد. تعداد 120 قطعه صدف با میانگین وزن 82/4±18/50 گرم به طور تصادفی بین 12 مخزن 100 لیتری توزیع شدند. پس از 8 هفته آزمایش، شاخص‌های رشد مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که شاخص‌های افزایش وزن (WG)، درصد افزایش وزن نسبی (RGR)، درصد رشد ویژه (SGR) و ضریب وضعیت بین گروه شاهد و تیمارهای حاوی ۴ و ۶ گرم در لیتر شوری، اختلاف معناداری را نشان نداد (05/0P>). با افزایش شوری به 8 گرم در لیتر، شاخص‌های رشد و بقا کاهش یافتند (05/0P<). در انتهای دوره آزمایش، برای بررسی شوک محیطی، نمونه‌ها به طور جداگانه در معرض دما (32 درجه سانتی‌گراد) و شوری بالا (10 گرم در لیتر) به مدت 72 ساعت قرار گرفتند. نتایج آزمایش نشان داد که رشد و بقا صدف‌ها در شوری‌های 4 و 6 گرم در لیتر  از عملکرد مناسب­تر برخودار بودند. همچنین درصد بقای ناشی از شوک محیطی در تیمار با شوری‌های 4 و 6 گرم در لیتر از عملکرد خوبی بر خوردار بود.

کلیدواژه‌ها


اسدی شریف ا.، سمیع املشی ف. و علاف نویریان ح. 1397. تاثیر شوری‌های مختلف بر شاخص‌های رشد، ترکیبات بدن و همولنف میگوی رودخانه‌ای شرق (Macrobrachium nipponense De Haan, 1849). نشریه فیزیولوژی و بیوتکنولوژی آبزیان، 6: 144-129.
اشجع اردلان آ.، خوشخو ژ.، ربانی م. و معینی س. 1385. مقایسه میزان فلزات سنگین (Hg و Zn ,Cu, Pb ,Cd) در آب، رسوبات و بافت نرم دوکفه‌ای آنودونت تالاب انزلی در دو فصل پاییز و بهار 1384-1383. پژوهش و سازندگی، 19: 113-104.
توکلی ب. و ثابت رفتار ک.,1381. مطالعه تاثیر فاکتورهای مساحت، جمعیت و تراکم جمعیت حوزه آبخیز بر روی آلودگی رودخانه‌های منتهی به تالاب انزلی. محیط شناسی، 28: 57-51.
چکمه‌دوز ف. 1394. بررسی پراکنش، فراوانی و ارزیابی زیستگاه‌های صدف آنودونت در تالاب انزلی. گزارش اولیه پروژه، پژوهشکده آبزی‌پروری آب­های داخلی کشور. 56ص.
زارع پ. و یونس‌زاده ب. 1388. بررسی رشد و ساختار سنی صدف (Anodonta cygnea (Linea, 1876 در سه نهر منتهی به رودخانه پسیخان. فن‌آوری‌های نوین در توسعه آبزی‌پروری، 3: 72-63.
ساریخانی ل.، جندقی م.، جوانشیرخویی آ. و شاهپوری م. 1389. مقایسه توانایی دو گونه صدف دو کفه‌ای Corbigula fluminea و Anodonta cygnea در فیلتراسیون جلبک Chlorella spp. (راهکاری جهت کنترل بیولوژیکی اکوسیستم‌های آبی). علوم و تکنولوژی محیط زیست، 12: 172-163.
صلواتیان س.، ولی‌پور ع.، جمیلی ش.، قربانی ص.، بورانی م.، احتشامی ف.، فلاحی کپورچالی م.، پروانه مقدم د.، روفچایی ر.، امیری سندسی س.، رمضانی مامودانی م.، جمالزاد فلاح ف. و ماهی‌صفت ف. 1398. تعیین رژیم غذایی و فراوانی صدف آنودنت (Anadonta cygnea) در تالاب انزلی. مجله علمی شیلات ایران، 28: 94-79.
طلایی ف. و دریادل ا. 1394. بررسی چالش‌های تالاب انزلی و راهکارهای رفع آن در چارچوب کنوانسیون رامسر. مجله حقوقی بین المللی، 32: 312-277.
غلامحسینی ل.، جندقی م.، جوانشیرخویی آ. و حسنی ا. 1386. بررسی و مقایسه تاثیرات دو صدف Dreissena polymorpha و Anodonta cygnea بر کاهش غلظت نیترات. مجله علوم و فنون دریایی ایران، 6: 74-63.
AOAC. 2016. Association of Official Analytical Chemists. Official Methods of Analysis of the Association of Analytical Chemists International, USA. 3172P.
Bascinar N.S., Duzguneş E., Misir D.S., Polat H. and Zengin B. 2009. Growth and flesh yield of the swan mussel Anodonta cygnea (Linnaeus, 1758) (Bivalvia: Unionidae) in Lake Cildir (Kars, Turkey). Turkish Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 9(1): 127–132.
Dunn H.L. 2000. Development of strategies for sampling freshwater mussels (Bivalvia: Unionidae). Proceeding of Freshwater Mollusk Symposia Proceedings Part II Proceedings of the 1st Freshwater Mollusk Conservation Society Symposium. P: 161–167.
Ferreira-Rodriguez N., Akiyama Y.B., Aksenova O.V., Araujo R., Barnhart M.C., Bespalaya Y.V., Bogan A.E., Bolotov I.N., Budha P.B. and Clavijo C. 2019. Research priorities for freshwater mussel conservation assessment. Biological Conservation, 231: 77–87.
Filizadeh Y. 2002. Response of Typha latifolia to cutting competition and glyphosate under field conditions. Iran Agricultural Research, 21(1): 61–72.
Fong P.P., Kyozuka K., Duncan J., Rynkowski S., Mekasha D. and Ram J.L. 1995. The effect of salinity and temperature on spawning and fertilization in the zebra mussel Dreissena polymorpha (Pallas) from North America. The Biological Bulletin, 189: 320–329.
Kaushal S.S., Groffman P.M., Likens G.E., Belt K.T., Stack W.P., Kelly V.R., Band L.E. and Fisher G.T. 2005. Increased salinization of fresh water in the northeastern United States. Proceedings of the National Academy of Sciences, 102: 13517–13520.
Kondolf G.M. 1995. Five elements for effective evaluation of stream restoration. Restoration Ecology, 3: 133–136.
Lima P., Carvalho F., Vasconcelos V. and Machado J. 2004. Studies on growth in the early adult of the freshwater mussel, Anodonta cygnea. Invertebrate Reproduction and Development, 45: 117–125.
Liu J., Hayashi H., Inakuma Y., Ikematsu S., Shimatani Y. and Minagawa T. 2014. Factors of water quality and feeding environment for a freshwater mussel’s (Anodonta lauta) survival in a restored wetland. Wetlands, 34: 865–876.
Middleton B.A. 1999. Wetland Restoration, Flood Pulsing, and Disturbance Dynamics. John Wiley and Sons, USA. 388P.
Nienhuis P. and Leuven R. 2001. River restoration and flood protection: Controversy or synergism? Hydrobiologia, 444: 85–99.
Nogueira L.S., Bianchini A., Smith S., Jorge M.B., Diamond R.L. and Wood C.M. 2018. Physiological effects of marine natural organic matter and metals in early life stages of the North Pacific native marine mussel Mytilus trossulus; A comparison with the invasive Mytilus galloprovincialis. Marine Environmental Research, 135: 136–144.
Palmer M.A., Bernhardt E., Allan J., Lake P.S., Alexander G., Brooks S., Carr J., Clayton S., Dahm C. and Follstad Shah J. 2005. Standards for ecologically successful river restoration. Journal of Applied Ecology, 42: 208–217.
Pauly D. 1984. Fish Population Dynamics in Tropical Waters:         A Manual for Use with Programmable Calculators. ICLARM, Malaysia 325P.
Ravera O. and Sprocati A.R. 1997. Population dynamics, production, assimilation and respiration of two fresh water mussels: Unio mancus Zhadin and Anodonta cygnea Lam. Memorie-Istituto Italiano di Idrobiologia, 56: 113–130.
Watanabe M., Koyama T. and Sasaki H. 2010. The proposal for nutrient concentration control employing nutrient uptake and release by Trapa japonica inhabiting Lake Izunuma. Journal of Japan Society on Water Environment, 33: 57–61.