بررسی میزان هیدروکربن های آروماتیک چندحلقه ای در رسوبات و بافت توتیای Echinometra mathaei در سواحل شمال خلیج فارس، استان بوشهر

بدری, ستاره; جمیلی, شهلا; ماشینچیان مرادی, علی; ریاضی, غلامحسین

doi:10.22124/japb.2023.24635.1499

بررسی میزان هیدروکربن های آروماتیک چندحلقه ای در رسوبات و بافت توتیای Echinometra mathaei در سواحل شمال خلیج فارس، استان بوشهر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ گروه تخصصی علوم دریایی و شیلات، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

² تمام مرکز تحقیقات بیوفیزیک و بیوشیمی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

10.22124/japb.2023.24635.1499

چکیده

این تحقیق در ساحل شغاب، اولی، شیرینو، نای بند و دو ساحل اسکله T و شمال جزیره خارک انجام گردید. نمونه برداری رسوبات و بافت توتیای Echinometra mathaei در مناطق جزرومدی، در فصل سرد و گرم صورت پذیرفت. پس از انتقال به آزمایشگاه، میزان هیدروکربن های آروماتیک چند حلقوی بوسیله کروماتوگرافی و GC-MS اندازه گیری شدند. بیشترین میزان غلظت ترکیبات PAH رسوبات، در T-خارک مربوط به نفتالین با میزان 7/913 نانوگرم بر گرم وزن خشک در فصل سرد و بیشترین میزان غلظت ترکیبات PAH بافت، در ایستگاه T جزیره خارک مربوط به فنانترین با میزان 5/371 در فصل گرم اندازه گیری شدند. در مجموع نفتالین ترکیب غالب موجود در رسوبات اما فنانترین ترکیب غالب در بافت توتیاها بودند. اختلاف معنی داری بین میزان PAH رسوبات و میزان تجمع آن در بافت توتیاها مشاهده نشد (P>0/05). روند تجمع PAH در رسوبات، افزایشی بود. در بافت توتیاها نیز این میزان روند افزایشی را نشان داد. مقایسه این تجمع با دیگر آبزیان حاکی از تجمع بالاتر PAH ها در بافت های گونه های کفزی داشت و این مهم، ناشی از محل زندگی و نوع تغذیه این موجودات است و نشان از اهمیت این گونه و بررسی هایش در زمینه های سم‌شناسی محیطی دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات