اثر افزودن پودر گیاهان رزماری (Rosmarinus officinalis) و آویشن (Zataria multiflora) به جیره غذایی بر بافت روده بچه ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) تغذیه شده با خوراک آلوده به علف کش رانداپ

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد بوم‌شناسی آبزیان، گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

2 دانشیار گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

چکیده

مطالعه حاضر با هدف تعیین آسیب­های علف‌کش رانداپ بر بافت روده بچه­ماهی کپور معمولی و اثر افزودن پودر گیاهان دارویی آویشن (Rosmarinus officinalis) و رزماری (Zataria multiflora) به جیره غذایی برای کاهش آسیب­ها انجام پذیرفت. به این منظور، 300 قطعه بچه­ماهی کپور معمولی با میانگین وزنی 5/1±15 گرم در قالب 5 تیمار تقسیم و در سه مرحله شامل مرحله اول: با جیره غذایی حاوی 20 گرم در کیلوگرم از پودر گیاهان به تنهایی و یا ترکیبی (تیمارهای 3-5)، مرحله دوم، با جیره غذایی دارای 3/2 میلی‌گرم در کیلوگرم سم رانداپ (تیمارهای 2-5) و مرحله سوم با جیره غذایی بدون سم و پودر گیاهان دارویی تغذیه شدند. نتایج به دست آمده نشان داد که در انتهای مرحله اول روده ماهیان ساختار میکروسکوپی طبیعی داشتند. در پایان مرحله دوم، تغییرات بافتی از قبیل نکروز و ریزش پرزهای روده، حفره­دار شدن سلول­های اپیتلیالی روده، نفوذ سلول­های التهابی، ادم و پرخونی در گروه دریافت کننده سم (تیمار 2)، مشاهده شد، ولی ماهیانی که جیره­های غذایی حاوی رزماری و آویشن دریافت کردند (تیمارهای 3 و 4)، آسیب­های بافتی خفیفی نشان دادند. به علاوه، افزودن ترکیب دو گیاه به جیره (تیمار 5) اثرات بهبودی بیشتری نسبت به تیمارهای 3 و 4 داشت. بر اساس نتایج مرحله سوم، بعد از گذشت دو هفته دوره بهبودی، ترمیم معنی­دار ساختار بافت نسبت به مرحله قبل مشاهده شد (05/0P<). به طور کلی، افزودن گیاهان آویشن و رزماری به جیره غذایی بچه‌ماهی کپور معمولی توانست باعث کاهش آسیب­های بافت روده ناشی از سم رانداپ شود.

کلیدواژه‌ها


بنایی م.، میرواقفی ع.، سورداگومیل ا.، رفیعی غ. و احمدی ک. 1391. مطالعه تغییرات فاکتورهای بیوشیمیایی خون و آسیب‌شناسی بافتی کبد ماهی قزل­آلای رنگین­کمان در تماس با غلظت­های زیر کشنده دیازینون. نشریه محیط زیست طبیعی، 65(3): 313-297.
پورغلام ر.، قیاسی م.، رضایی م.، نصراله‌زاده ح.، سعیدی ع.ا.، بهروزی ش. و پورغلام م.ع. 1391. بررسی آسیب­شناسی تاثیر غلظت‌های تحت کشنده سم دیازینون بر برخی اندام­های کپور علف­خوار (آمور). مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، 23(98): 326-323.
حق­جو جهرمی م.، ابراهیمی ع. و نعمت الهی ا. 1395. اثر مقادیر مختلف عصاره­ی روغنی رزماری (Rosmarinus officinalis) بر شاخص­های رشد و مورفولوژی روده بچه فیل‌ماهیان پرورشی (Huso huso). مجله تحقیقات دامپزشکی، 71(1): 98-91.
فراهانی ر.، خوشخو ژ. و سیفی ج. 1394. مدیریت تکثیر و پرورش ماهیان گرمابی. انتشارات نقش مهر. 186ص.
کردوانی پ. 1374. زئوهیدروبیولوژی. انتشارات دانشگاه تهران. 77ص.
نقش­بندی ن. و عسکری حصنی م. 1396. مطالعه تاثیر سم کشاورزی گلایفوزیت بر برخی فاکتورهای خونی و تغییرات رفتاری ماهی کپور معمولی. مجله سلامت و محیط زیست، 10(2): 186-175.
Altinier G., Sosa S., Aquino R.P., Mencherini T., Loggia R.D. and Tubaro A. 2007. Characterization of topical antiinflammatory compounds in Rosmarinus officinalis L. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 55(5): 1718–1723.
Amaral G.P., De Carvalho N.R., Barcelos R.P., Dobrachinski F., De Lima Portella R., Da Silva M.H., Lugokenski T.H., Dias G.R.M., Da Luz S.C.A., Boligon A.A. and Athayde M.L. 2013. Protective action of ethanolic extract of Rosmarinus officinalis L. in gastric ulcer prevention induced by ethanol in rats. Food and Chemical Toxicology, 55: 48–55.
Ayoola S. 2008. Toxicity of glyphosate herbicide on Nile tilapia (Oreochromis niloticus) juvenile. African Journal of Agricultural Research, 3: 825–834.
Bello O.S., Emikpe B.O. and Olaifa F.E. 2012. The body weight changes and gut morphometry of Clarias gariepinus juveniles on feeds supplemented with walnut (Tetracarpidium conophorum) leaf and onion (Allium cepa) bulb residues. International Journal of Morphology, 30: 253–257.
Benchaar C., Calsamiglia S., Chaves A.V., Fraser G.R., Colombatto D., McAllister T.A. and Beauchemin K.A. 2008. A review of plant-derived essential oils in ruminant nutrition and production. Animal Feed Science and Technology, 145(1-4): 209–228.
Bhattacharjee D. and Das S. 2015. Intestinal histopathology as a biomarker for lindane toxicity in teleost fish, Channa punctate. Global Journal of Biology, Agriculture and Health Sciences, 4(3): 16–18.
Borra S.K., Lagisetty R.K. and Mallela G.R. 2011. Anti-ulcer effect of Aloe vera in non-steroidal anti-inflammatory drug induced peptic ulcers in rats. African Journal of Pharmacy and Pharmacology, 5(16): 1867–1871.
Bozin B., Mimica-Dukic N., Samojlik I. and Jovin E. 2007. Antimicrobial and antioxidant properties of rosemary and sage (Rosmarinus officinalis and Salvia officinalis, Lamiaceae) essential oils. Journal of Agriculture and Food Chemistry, 55: 7879–7885.
Carson C.F., Hammer K.A. and Riley T.V. 2006. Melaleuca alternifolia (tea tree) oil: Review antimicrobial and other medicinal properties. Journal of Microbiology, 19: 50–62.
Dias P.C., Foglio M.A., Possenti A. and De Carvalho J.E. 2000. Antiulcerogenic activity of crude hydroalcoholic extract of Rosmarinus officinalis L. Journal of Ethnopharmacology, 69(1): 57–62.
Gasnier C., Benachour N., Clair E., Travert C., Langlois F., Laurant C., Decroix-Laporte C. and Séralini G.E. 2010. Dig1 protects against cell death provoked by glyphosate-based herbicides in human liver cell lines. Journal of Occupational Medicine and Toxicology, 5(1): 1–13.
Ghasemi Pirbaluti A., Pirali A., Pishkar G.R., Jalali S.M.A., Raesi M., Jafarian Dehkordi M. and Hamedi B. 2011. The essential oils of some medicinal plants on the immune system and growth of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss). Journal of Herbal Drugs, 2: 149–155.
Gretchen l. 1979. Animal Tissue Techniques. W.H. Freeman and Company, USA. 661P.
Gul H., Abbas K. and Qadir M.I. 2015. Gastro-protective effect of ethanolic extract of Mentha longifolia in alcohol-and aspirin-induced gastric ulcer models. Bangladesh Journal of Pharmacology, 10(1): 241–245.
Jiraungkoorskul W., Upatham E.S., Kruatrachue M., Sahaphong S., Vichasri-Grams S. and Pokethitiyook P. 2002. Histopathological effects of Roundup, a glyphosate herbicide, on Nile tilapia (Oreochromis niloticus). Science Asia, 28: 121–127.
Kahraman A., Erkasap N., Koken T., Serteser M., Aktepe F. and Erkasap S. 2003. The antioxidative and antihistaminic properties of quercetin in ethanol-induced gastric lesions. Toxicology, 183: 133–142.
Li Y., Wang W.P., Wang H.Y. and Cho C.H. 2000. Intragastric administration of heparin enhances gastric ulcer healing through a nitric oxide-dependent mechanism in rats. European Journal of Pharmacology, 399(2-3): 205–214.
Lushchak V., Kubrak O.I., Storey J.M., Storey K.B. and Lushchak V.I. 2009. Low toxic herbicide roundup induces mild oxidative stress in goldfish tissues. Chemosphere, 76: 932–937.
Malik M.S., Iqbal M.J. and Hamid S. 2003. Essential oils resources of Pakistan studies on the essential oils of the species of Labiatae: Part-1. Pakistan Journal of Science, 55 (1-2): 34–36.
Mansingh A. and Wilson A. 1995. Insecticide contamination of Jamaican environment III. Baseline studies on the status of insecticidal pollution of Kingston Harbour. Marine Pollution Bulletin, 30: 640–645.
Minaiyan M., Ghannadi A. and Salehi E. 2005. Antiulcerogenic effect of Zataria multiflora Boiss. on cysteamine induced duodenal ulcer in rats. Iranian Journal of Pharmaceutical Sciences, 1(4): 223–229.
Mirzakhani N., Farshid A.A., Tamaddonfard E., Imani M., Erfanparast A. and Noroozinia F. 2018. Carnosine improves functional recovery and structural regeneration after sciatic nerve crush injury in rats. Life Sciences, 215: 22–30.
Mulinaccia N., Innocenti M., Bellumori M., Giaccherini C., Martini V. and Michelozzi M. 2011. Storage method, drying processes and extraction procedures strongly affect the phenolic fraction of rosemary leaves: An HPLC/DAD/MS study. Talanta, 85(1): 167–176.
Naghdi Badi H. Darab H., Yazdani D., Sajedi M. and Nazari F. 2004. Effects of spacing and harvesting time on herbage yield and quality of oil in thyme. Industrial Crops and Products, 19(3): 231–238.
Nakhai L.A., Mohammadirad A., Yasa N., Minaie B., Nikfar S., Ghazanfari G., Zamani M.J., Dehghan G., Jamshidi H., Boushehri V.S. and Khorasani R. 2007. Benefits of Zataria multiflora Boiss in experimental model of mouse inflammatory bowel disease. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 4(1): 43–50.
Nanjundaiah S.M., Annaiah H.N.M. and Dharmesh S.M. 2011. Gastroprotective effect of ginger rhizome (Zingiber officinale) extract: Role of gallic acid and cinnamic acid in H+,K+-ATPase/H. Pylori inhibition and anti-oxidative mechanism. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 2011: 1–13 (249487).
Perez-Fons L., Aranda F.J., Guillen J., Villalain J. and Micol V. 2006. Rosemary (Rosmarinus officinalis) diterpenes affect lipid polymorphism and fluidity in phospholipid membranes. Archives of Biochemistry and Biophysics, 453: 224–236.
Pintore G., Usai M., Bradesi P., Juliano C., Boatto G., Tomi F., Chessa M., Cerri R. and Casanova J. 2002. Chemical composition and antimicrobial activity of Rosmarinus officinalis L. oils from Sardinia and Corsica. Flavour and Fragrance Journal, 17(1): 15–19.
Ramsden C.S., Smith T.J., Shaw B.J. and Handy R.D. 2009. Dietary exposure to titanium dioxide nanoparticles in rainbow trout, (Oncorhynchus mykiss): No effect on growth, but subtle biochemical disturbances in the brain. Ecotoxicology, 18(7): 939–951.
Samanta P., Pal S., Mukherjee A.K., Senapati T. and Ghosh A.R. 2016. Histopathological and ultrastructural alterations in Anabas testudineus exposed to glyphosate-based herbicide, excel mera 71 under field and laboratory conditions. Journal of Aquaculture Research and Development, 7(7): 1–6 (436).
Singh P.K., Gaur S.R., Barik P., Sulochona S., Shukla S. and Singh S. 2005. Effect of protein levels on growth and digestibility in the Indian major carp, Labeo rohita (Hamilton) using slaughter house waste as the protein source. International Journal of Agriculture and Biology, 7(6): 939–941.
Szarek J., Siwicki A., Andrzejewska A., Terech-Majewska E. and Banaszkiewicz T. 2000. Effects of the herbicide roundup™ on the ultrastructural pattern of hepatocytes in carp (Cyprinus carpio). Marine Environmental Research, 50: 263–266.
Tasa H., Imani A., Moghanlou K.S., Nazdar N. and Moradi-Ozarlou M. 2020. Aflatoxicosis in fingerling common carp (Cyprinus carpio) and protective effect of rosemary and thyme powder: Growth performance and digestive status. Aquaculture, 527: 1–7 (735437).
Tu M., Hurd C. and Randall J.M. 2001. Weed Control Methods Handbook: Tools and Techniques for Use in Natural Areas. The Nature Conservancy, USA. 219P.